Dicoret:
Sungai Haji Dorani, Sungai Ganal.
19 Mac 2006 / 19 Safar 1427.
Banyak orang manyambat, bahasa orang Banjar di Sungai Ganal wahini hudah rakai tamasuk jua kada pati tapakai, tautama oleh lapisan kakanakannya. Napa kada disambat kayaitu, amun bahasa Banjarnya bacampur gaul awan bahasa Malayu ? . Sapalih orang katurunan banjar pulang kada bisa handak babahasa Banjar pabila bapandir !.
Amun diitihi babanar saja bujur, bahasa Banjar hudah rakai. Cumanya nang tatinggal tulen , sahibar inguh sambatannya haja lagi. Banyak hudah sambatan dalam bahasa Malayu , wahini jadi kaya sambatan dalam bahasa Banjar.
Sapalih pulang lapisan kakanakan Banjar wahini , tarus inya mambuang bahasa Banjar, walaugin bapandiran sasama bangsa Banjar. Kaadaan ni kawa ditiring dalam lapisan kakanakan sakulah, bila inya bapandiran di sakulahannya.
Pabila diitihi lagi, amun kaadaan wahini batarusan sampai puluhan tahun kahadap, mau haja bahasa Banjar ni sahibar hagan orang banjar nang tuha-tuha haja lagi. Orang nang anuman kada kawa lagi babahasa Banjar nang tulen…..( bilang marista pang kita ! )
Dalam pandangan ulun kaadaan wahini bakajadian, ada babarapa sababnya :
1- Pagaulan wayah kakanakan disakulah sabarataannya mamakai bahasa Malayu bila bapandiran awan kakawanannya. Bila inya hudah ganalan , hudah tantu tabawa-bawa bahasa Malayu tu sampai ka tuha.
2- Orang Banjar wahini banyak bagana di kawasan parumahan nang bacampur bangsa – Di Sungai Ganal wahini bilang bapuluh banyaknya taman-taman parumahan nang diganae oleh bamacam bangsa, tamasuk bangsa Cini awan Hindu. Jadinya, babahasa awan orang higa mahiga sunyaan basa Malayu.
3- Di kawasan kampungan pulang orang Banjar nang tuha hudah kadada lagi. Padahal sidin itulah nang kawa atawa magun dapat babahasa Banjar tulen.
4- Orang Banjar wahini hudah banyak kawin awan bangsa lain, kaya bangsa Jawa awan Malayu. Anak-anak orang Banjar ni kainak hudah tantu inya mamakai bahasa Malayu bila bapandiran awan kawitan. Ditambah pulang kakawanan higa mahiga rumahnya kada orang Banjar.
5- Sapalih orang Banjar hudah ada nang baniaga di pakan Sungai Ganal. Contohnya kaya Rashid Fadhil – kadai makan, Ustaz Ab.Aziz Abd.Ghani - kadai buku, Haji Udin ading arwah Haji Hormat– kadai kain baju, Haji Dolah Awang – kadai manjual sayur, Haji Abdullah Icik – kadai manjual surat habar , Othman Arshad - kadai bajual ubatan, Haji Saleh di Aked Mara – kadai baulah baju Malayu awan banyak lagi nang lain-lainnya…. ) . Sabarataan sidin tadi hari-hari babahasa Malayu wayah baniaga. Bila kalawasan kayaitu, sasakali bila babahasa sasama Banjar, tantu tamasuk awan sambatan bahasa Malayu.
6- Sambatan kabanyakan bahasa Banjar kita parak sama awan bahasa Malayu ( kada kaya sambatan Jawa ). Jadi bila basasambat dalam bahasa Banjar , asaan sambatan tadi bujur-bujur bahasa Banjar tulin, padahal nang disambat tadi sabujurnya bahasa Malayu !. Sahibar contohnya haja : pintu ( lawang ) , dakat ( parak ), magah (ungah) .
Ulun bila taganang sunyaan nang disambat di atas tadi, bilang marista pang……Dimapatuai, hudah sampai wayahnya paubahan jaman !.
PAINGATAN:
Artikel ni barupa artikel pahabisan hagan BANJAR SUNGAI GANAL. Asa ulun habis hudah pakara nang handak dipadahkan tantang orang Banjar di Sungai Ganal. Mudah-mudahan inya mambari manafaat hagan sabarataan.
Insya Allah, ulun kainak maulah weblogs lain awan ngaran nang lain pulang . Hadangi haja…….
Salam kulaan :
elbi Tel: 019-9114470
e-mail: ustazjalil@yahoo.com / ustazjalil@hotmail.com/
ustazjalil@email.com/ ustazjalil@gmail.com
Tiada ulasan:
Catat Ulasan