Selasa, 9 Disember 2008

(32) - SUNGAI GANAL BANYAK MOTOSIKAL !

Dicoret:
Sungai Haji Dorani, Sungai Ganal.
19 Disember 2005 / 17 Zulkaedah 1426


Dalam tahun 50an sampai patangahan tahun 60an, di Sungai Ganal kada pati banyak lagi orang bamotosikal kaya wahini. Amun ada pun, motosikal wayahtu sahibar dua atawa tiga bigi haja dalam saparit. Kabanyakan motosikal wayahtu ulahan orang putih . Kaya motosikal BSA Bantam, AJS, Norton awan Francis Banet. Wayahtu, motosikal ulahan Japun kaya bangsa Honda, Yamaha awan Suzuki balum lagi kaluaran.

Bila hudah orang Sungai Ganal sabarataan babandang dua kali satahun, motosikal ulahan Japun pulang sasain banyak kaluaran bamacam bangsa, orang-orang bandang Sungai Ganal masing-masing manukar motosikal hagan manyamani gawian mambawa banih di bandang ka rumah, atawa hagan tulak bajual banih ka kadai manukar banih.

Motosikal ulahan Japun nang pamulaan kaluar, bangsa Honda Cup 50 cc. Wayah pamulaan kaluar bahari, banyak banar orang bandang nang mawada atawa maulah ‘ komplen ‘ ka motosikal Honda tu . Sapalih ada nang manyambat, kada pati tahan hagan mambawa barang barat, ujar . Pasalnya ‘ saped hundang ‘ motosikal tu halus. Kada nahap kaya saped hundang motosikal AJS, BSA Bantam atawa lain-lain ulahan orang putih.

Sapaingatan ulun orang bibini di Sungai Ganal nang pamulaan manukar motosikal Honda Cup 50 cc tu bangaran Arbaiyah binti Abd.Hamid ( orang Banjar ) bagana di Parit 7 Satangah , Sungai Ganal, bagawai guru dewasa - wahini Jabatan KEMAS , tulak maajar banyak tampat . Hidin ni wahini bini Sidang Haji Udin Awang , Sidang Parit 10 Timur – hidin disambat jua oleh orang bandang awan galaran ‘ Cigu Untan ‘.

Imbah kaluar motosikal bangsa Honda Cup 50 cc, kada lawas kaluar pulang motosikal Honda 90 cc ( disambat oleh sapalih orang bandang ‘ Honda Puncong ‘ ). Motosikal ni kawa babawaan barat sampai dua tumbang guni banih. Umpat jua kaluar Honda 100 cc awan motosikal bangsa Yamaha 70 cc awan 100 cc ( Yamaha twin – dua uting ejosnya subalah manyubalah ! ).

Sampai tahun 80an bamacam-macam pulang bangsa motosikal ulahan Japun kaluran. Orang bandang wayahtu masing-masing barabut-rabut manukar motosikal hanyar maikut kahandak liur masing-masing. Mana-mana lalaki anuman nang kapingin tulak ka pakan hagan ‘maeksen’ ( atawa mangurat bibini anuman ! ) , inya manukar motosikal Yamaha twin haja ( pasalnya bunyi ejosnya hangkui bila dipulas minyaknya – banyak kainak orang maniring ! ).

Ada kaluko nang handak tahu kanapa orang bandang barabut-rabut atawa nyaman banar manukar motosikal ? Sababnya , wayahtu tokeh Cina di pakan Sungai Ganal atawa pakan Sabak nang bajual motosikal hudah maulah cara hanyar manukar motosikal pada babayar bulanan ka bayaran baangsur satiap musim mangarat banih. Jadinya, bila imbah haja orang mangarat banih musim tu, masing-masing bamotosikal hanyarlah !.....

Wayahtu jualah masing-masing orang lalaki anuman banyak nang galur-galur tulakan ka pakan Sabak atawa pakan Sungai Ganal bila ari patang atawa ari malam maniring wayang di panggung ( wayahtu mamakai topi kaleda balum dihukumkan wajib lagi ) . Salain mamakai salawar yengki, tumit tajunggit di kaandakan batis motosikal, bunyi ejos motosikal basinghaja dipulas gancang !......Ragat , ujar.

Cumanya, wayahtu kabaikan orang lalaki anuman kada bisa inya balawan laju motosikal kaya wahini. Walaugin inya galur-galur baimbai badua batiga bamotosikal, kada suah batis atawa lintuhut lompak rabah motosikal ! .

Pendeknya, wayahtu kiraan motosikal di kawasan Sungai Ganal mau haja labih pada saribu bigi. Cubalah kira, dalam sabuah rumah ada haja nang basimpanan motosikal labih pada dua bigi. Amun saparit ada kira-kira 40 buah rumah, hudah barapa bigi motosikal sunyaannya ?. Woooi, banyak kiraannya !...….

Amun wayah pamulaan orang bandang bamotosikal dahulu, siapa nang kawa manukar motosikal dikira inya orang sugih. Tagal dalam tahun 80 an awan imbah tu , motosikal hudah dikira kaya kaparluan hagan bagawi hari-hari haja. Motosikal hudah digunakan hagan tulak bagawi di bandang, digunakan jua hagan maangkut banih atawa manjual banih, salain hagan tulak bajalanan ka mana-mana.

Bila motosikal hudah kababanyakan kiraannya kaya wahini ( ada haja saorang baisi sampai tiga bigi motosikal , tahulah ! ) , adalah pulang motosikal nang kada tabayar bacukai jalannya. Motosikal nang kada tabayar cukai jalan tu disambati orang bandang ‘ motosikal agong ‘ ( sabab kurita bat Yang Dipartuan Agong kada bacukai jalan, napa ! ). Motosikal tu hagan khas tulak bagawi ka bandang haja pang…..

Wayah tu jualah basikar kada lagi jadi ‘ kenderaan ‘ nang mustahak hagan orang bandang di Sungai Ganal. Basikal sahibar hagan kakanakan tulak ka sakolahan haja lagi. Siapa nang magun haja tulak ka mana-mana mamakai basikar, bilang ‘ kondem ‘ banar inyak !...

Amun handak tahu, wahini di Sungai Ganal bukannya orang tuha haja ada bamotosikal, kakanakan sakolah manangah gin hudah ada motosikal saurang ditukarkan khas oleh kawitannya. Hari-hari inya tulak ka sakolah bamotosikal. Sasiapa nang kada pati parcaya sambatan ulun ni, cubae sasakali tulak ka SMK Sungai Ganal. Tulak maniring bagamat di situ. Salain barandak banyak basikar kakanakan sakolah , barandak jua motosikal bat kakanakan sakolah di situ ! ( kira-kira, amun ada cigu nang datang bajalan batis matan rumah nang parak-parat awan sakolah di situ, bilang sopan pang muha awan anak murid saurang, sabab inya hudah ada bamotosikal… ).

Cumanya ada saikit nang kada pati baik bila kakanakan sakolah baisi motosikal saurang. Kada baiknya, bila inya wayah bulikan pada sakolah ada haja nang baimbai balawan laju !. Sapaingatan ulun, banyak hudah didangar kakanakan sakolah patah batis, patah tangan, hingga ada jua nang mati balanggar pasal balalajuan atawa gugur saurang matan motosikal talanggar lilibakan di jalan. Bilang kasian…..

Ada carita ulun handak mamadahkan di sini hagan kulaan sabarataan, nang ada bakait awan motosikal. Carita ni carita bujur, tahulah….

Wayah jalan ganal Parit Satu – Bagan Tarap balum lagi diganali awan di tar kaya wahini, wayah tu jua hudah banyak motosikal kada babayar cukai jalannya, rahat banar polis masuk ka kampong-kampung maulah pamariksaan cukai jalan motosikal ( sapalih orang bandang manyambat polis-polis tu maulah pamariksaan sahibar handak mancari ‘ duit kopi ‘ banarai, ujar ).

Ada saorang sidang ( galaran katuha kampong di kawasan Sungai Ganal ) bangaran Sidang Suratin ( orang Jawa – hudah jadi arwah ) bagana di Parit Lapan Satangah. Hidin ni mamakai motosikal wayah tulak ka pakan Sungai Ganal , tagal cukai jalannya hudah mati !.

Bila hidin bamara bulik matan pakan Sungai Ganal pintangan parak Parit Dua Satangah, pintangan jalan ganal nang biasa banyak orang lalu lalang di situ, matan jauh hidin hudah maniring ada badua polis bagana di higa pohon pisang, mahadangi orang lalu lalang bamotosikal hagan dipariksa motosikal masing-masing. Sidang Suratin ni lakas-lakas manyubarang awan motosikal di titi parak situ. Imbah tu hidin tarus mamakai jalan subalah parit nang kada pati dipakai orang lalu lalang sambil bamara bulik.

Wayah tu hidin tabarungan tangah mamakai topi lungkup. Kada pati pinandu orang lain tamasuk jua polis nang bajaga tadi. Bila lalu pintang polis bajaga ( hidin bamotosikal umpat jalan subalah parit ganal ), polis tadi kukuciak manyaru supaya bamandak. Bila disaru polis, hidin tarus maangkat subalah tangan ( kaya hormat ka polis manyaru tadi ), tagal tarus haja balajak bamotosikal !.

Kada lawas pada ari lain , hidin dapatlah surat ‘ saman’ matan polis pasal kasalahan kada bamandak bila disuruh polis dahulu. Hidin gin datang ka balai polis Sungai Ganal batamuan awan OCPD. Bila ditakuni ujar hidin ka polis, pasalnya hidin kada bamandak masa disaru polis dahulu, tangguhan hidin polis tu manyaru sabab handak manghormati hidin haja ( pasal hidin tu sidang ! ). Imbaham, buang kes haja !. ( Carita ni dicaritakan saurang oleh hidin ka ulun ).

Tiada ulasan: